1. Sự gia tăng của các mối đe dọa mạng
Trong những năm tới, các mối đe dọa mạng dự kiến sẽ gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ tinh vi. Điều này xảy ra do sự mở rộng của các công nghệ mới, sự phụ thuộc ngày càng cao vào hệ thống số hóa, và sự gia tăng động lực tài chính, chính trị đằng sau các cuộc tấn công mạng. Dưới đây là các yếu tố chính góp phần vào sự gia tăng này:
Xuất hiện thêm chuyên môn về chuỗi tấn công:
Trong những năm gần đây, tội phạm mạng đã tập trung nhiều hơn cho các giai đoạn trinh sát và vũ khí hóa trong chuỗi tấn công mạng. Kết quả là, các tác nhân đe dọa có thể thực hiện các cuộc tấn công có chủ đích một cách nhanh chóng và chính xác hơn.
Nền tảng đám mây có nguy cơ bị tấn công:
Mặc dù các mục tiêu như thiết bị biên sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý của các tác nhân đe dọa, nhưng có một điểm khác trên bề mặt tấn công mà chúng ta sẽ phải hết sức chú ý trong vài năm tới như hạ tầng điện toán đám mây. Mặc dù nền tảng điện toán đám mây không phải là mới nhưng đang ngày càng thu hút sự quan tâm của tội phạm mạng. Do hầu hết các tổ chức đều sử dụng nhiều nhà cung cấp dịch vụ đám mây, vậy nên không có gì đáng ngạc nhiên khi ngày càng có nhiều lỗ hổng liên quan đến nền tảng này đang bị những kẻ tấn công lợi dụng. Bởi thế Fortinet dự đoán đây sẽ là một xu hướng đáng để chúng ta lưu tâm trong tương lai.
Trí tuệ nhân tạo (AI)
AI tiếp tục là tâm điểm của những thay đổi trong lĩnh vực an ninh mạng. Với khả năng học hỏi và tự điều chỉnh, AI đã mang lại nhiều đột phá trong bảo mật. Tuy nhiên, công nghệ này cũng đang bị khai thác bởi tội phạm mạng để tạo ra những mối đe dọa tinh vi hơn.
2. Nâng cấp các biện pháp phòng thủ
Trước sự gia tăng và phức tạp hóa của các mối đe dọa mạng, việc nâng cấp các biện pháp phòng thủ đã trở thành ưu tiên hàng đầu của các tổ chức, doanh nghiệp, và chính phủ. Các chiến lược và công nghệ phòng thủ hiện đại không chỉ tập trung vào việc ngăn chặn mà còn phải thích nghi với các nguy cơ đang thay đổi. Dưới đây là các xu hướng và cách tiếp cận chủ đạo trong việc nâng cấp hệ thống phòng thủ:
Ứng Dụng AI Trong Phòng Thủ:
AI cũng đang được triển khai mạnh mẽ để chống lại chính những hiểm họa mà nó tạo ra. Các hệ thống bảo mật dựa trên AI có khả năng phát hiện các cuộc tấn công nhanh chóng hơn nhiều so với con người, đồng thời giảm thiểu các sai sót không đáng có. Theo dự đoán của Gartner, hơn 80% doanh nghiệp lớn sẽ tích hợp AI vào chiến lược an ninh mạng vào năm 2025, mở ra một cuộc đua công nghệ giữa các bên tấn công và phòng thủ.
Zero Trust Security:
Việc triển khai các mô hình bảo mật zero-trust, với giả định rằng không có thực thể nào được tin tưởng hoàn toàn, có thể giúp bảo vệ các điểm truy cập và giảm thiểu lỗ hổng. Giám sát liên tục, các hệ thống phát hiện mối đe dọa tiên tiến, và việc đào tạo nhân viên thường xuyên về cách nhận biết các chiến thuật kỹ thuật xã hội là rất cần thiết. Các tổ chức cũng phải thực thi các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với việc sử dụng công cụ AI để bảo vệ thông tin nhạy cảm trong khi tối ưu hóa năng suất.
Phân Tích Dữ Liệu Lớn (Big Data):
Việc tích hợp các quy định bảo mật dữ liệu khu vực và địa phương như GDPR và CCPA vào chiến lược an ninh mạng không còn là lựa chọn nữa. Các công ty cần chú ý đến các quy định sẽ trở thành yêu cầu pháp lý lần đầu tiên vào năm 2025, như Đạo luật AI của EU. Vào năm 2025, các cơ quan quản lý sẽ tiếp tục áp dụng các hướng dẫn nghiêm ngặt hơn liên quan đến mã hóa dữ liệu và báo cáo sự cố, bao gồm cả trong lĩnh vực AI, thể hiện sự lo ngại ngày càng tăng về việc lạm dụng dữ liệu trực tuyến.
Các mô hình bảo mật phân tán, như blockchain, đang được một số công ty xem xét để giảm thiểu các điểm thất bại đơn lẻ. Những hệ thống này cung cấp sự minh bạch cao hơn cho người dùng và cho phép họ kiểm soát nhiều hơn đối với dữ liệu của mình. Khi kết hợp với một phương pháp Zero-trust có thể xử lý các yêu cầu, những chiến lược này giúp củng cố cả bảo mật và quyền riêng tư.
3. Tăng cường hợp tác quốc tế
Hiệp Định và Quy Tắc Quốc Tế:
Theo Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, năm 2025, Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với những thách thức lớn về an ninh mạng, đặc biệt khi có nhiều sự kiện kinh tế, chính trị và ngoại giao quan trọng dự kiến sẽ diễn ra trong năm. Sẽ có nhiều vụ việc tấn công mạng mang màu sắc gián điệp, phá hoại.
Doanh nghiệp, tổ chức sẽ phải đầu tư mạnh mẽ hơn vào công nghệ tiên tiến như các giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo, thông tin tình báo an ninh mạng để cải thiện khả năng phát hiện và ứng phó sớm.
Trao Đổi Thông Tin Giữa Các Tổ Chức:
Việc chia sẻ thông tin về mối đe dọa an ninh mạng giữa các tổ chức đang trở nên ngày càng quan trọng. Nhiều hội thảo và sự kiện đã được tổ chức nhằm thúc đẩy hợp tác và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan, tổ chức nhà nước và doanh nghiệp.
Chẳng hạn, Liên minh Châu Âu (EU) đã triển khai chiến lược an ninh mạng mới, nhấn mạnh việc chia sẻ thông tin và tình báo về các mối đe dọa an ninh mạng, cùng nhau đối phó với các mối đe dọa phức tạp và hiện đại.
4. Mối lo ngại về quyền riêng tư
Xung Đột Giữa Bảo Mật và Quyền Riêng Tư:
Xung đột giữa bảo mật và quyền riêng tư là một vấn đề phức tạp trong bối cảnh an ninh mạng hiện đại. Việc tăng cường các biện pháp bảo mật nhằm bảo vệ dữ liệu và hệ thống thông tin có thể dẫn đến việc thu thập và giám sát dữ liệu cá nhân, từ đó xâm phạm quyền riêng tư của người dùng.
Việc giải quyết xung đột giữa bảo mật và quyền riêng tư đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và hợp tác giữa các bên liên quan, nhằm đảm bảo an ninh mạng mà không xâm phạm quyền lợi cá nhân của người dùng.
Luật Bảo Vệ Dữ Liệu Nghiêm Ngặt Hơn:
ác tổ chức cần áp dụng các biện pháp bảo mật phù hợp để bảo vệ dữ liệu, đồng thời tôn trọng và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Điều này đòi hỏi việc thiết kế các hệ thống và quy trình có tính đến cả hai yếu tố này.
Việc tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư, như Khung Quản trị Quyền riêng tư Toàn cầu, giúp đảm bảo rằng các biện pháp bảo mật không xâm phạm quyền lợi cá nhân của người dùng
Tăng cường nhận thức về tầm quan trọng của quyền riêng tư và bảo mật trong cộng đồng, đồng thời đào tạo nhân viên về các biện pháp bảo vệ dữ liệu, sẽ giúp giảm thiểu xung đột giữa hai yếu tố này.
5. Cơ sở hạ tầng trọng yếu và IoT
Tấn công vào IoT:
Các thiết bị IoT (Internet vạn vật) đang trở thành mục tiêu chính của các cuộc tấn công mạng do những lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng. Nhiều thiết bị được cài đặt mật khẩu mặc định yếu hoặc không có khả năng cập nhật bảo mật tự động, tạo điều kiện cho hacker xâm nhập.
Một số thiết bị IoT bị xâm nhập có thể được hacker sử dụng để xây dựng mạng botnet, từ đó khởi động các cuộc tấn công DDoS.
Ngoài ra, việc kết nối máy móc công nghiệp với mạng IoT làm tăng nguy cơ bị tin tặc phát hiện và tấn công các thiết bị này.
Để giảm thiểu rủi ro, người dùng nên thay đổi mật khẩu mặc định, cập nhật phần mềm thường xuyên và sử dụng các biện pháp bảo mật như VPN khi truy cập từ xa.
Cơ sở hạ tầng trọng yếu:
Cơ sở hạ tầng trọng yếu bao gồm các hệ thống và tài sản thiết yếu như năng lượng, viễn thông, tài chính, và y tế. Các hệ thống này đang đối mặt với nguy cơ tấn công mạng ngày càng gia tăng, đe dọa an ninh quốc gia và sự ổn định của xã hội.
Việc bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng để đảm bảo an ninh và ổn định cho xã hội